آب مروارید کدر شدن عدسی چشم است که ممکن است باعث تاری دید یا تحریف دید، مشکلات تابش خیره کننده یا در موارد بسیار پیشرفته، کوری شود. آب مروارید یک علت مهم نابینایی در سراسر جهان است.
در این مطلب از سوپرابیون می خواهیم به بررسی همه جانبه این بیماری بپردازیم تا بهتر بتوانید با آگاهی آن را کنترل کنید.
این بیماری اغلب با افزایش سن ایجاد میشود و ممکن است بخشی طبیعی از پیری باشد. در حقیقت، بیش از نیمی از همه آمریکایی‌های 80 ساله و بالاتر یا آب مروارید دارند یا برای رهایی از آب مروارید تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند.
با این حال، تغذیه نامناسب، اختلال‌های متابولیکی، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید یا سایر منابع تابش، تروما و برخی از داروها مانند کورتیزون میتواند رشد آن را تسریع کند. هیچ درمان پزشکی اثبات شده‌ای وجود ندارد. تکنیک میکرو جراحی مدرن همراه با کاشت لنز داخل چشمی میتواند دید طبیعی را در اکثر قریب به اتفاق بیماران بازگرداند. به استثنای برخی موارد غیر معمول، تأخیر در درمان منجر به نتیجه نامطلوب نمی‌شود.
آب مروارید همچنان عامل مهم نابینایی است. در سراسر جهان، موارد نابینایی ناشی از آب مروارید از 12.3 میلیون نفر در سال 1990 به 20 میلیون نفر در سال 2010 افزایش یافته است، و نسبت نابینایی ناشی از آب مروارید از 12.7 درصد در آمریکای شمالی تا 42 درصد در جنوب شرقی آسیا متغیر است. جراحی آب مروارید در اکثر مناطق جهان افزایش یافته است و نسبت موارد نابینایی ناشی از آب مروارید کاهش یافته است.
عدسی چشم دارای ساختار منحصر به فردی است که به دلیل افزایش سن یا دلایل دیگر آسیب‌پذیر میشود. بر خلاف سایر ساختار اپیتلیومی بدن، عدسی‌ها نمی‌توانند سلول‌های غیر قابل حیات خود را از بین ببرند. این سلولها به مرور در مرکز لنز فشرده شده و شفافیت خود را از دست می‌دهند.
بیماری زایی آب مروارید ممکن است به نوع آن مربوط باشد:
سن بالا عامل اصلی آب مروارید است. پاتوژنز آن مربوط به اثرات تخریبی پیری بر روی ساختار سلولی است. برخی از همبستگی‌های آناتومیکی و فوق ساختاری کدورت لنز شناخته شده است، اگرچه مکانیسم‌های دقیق بیماری‌زایی مشخص نیست. شواهد اپیدمیولوژیک و تجربی نشان میدهد که توهین اکسیداتیو عکس ، شاید با مواد سمی یا حساس کننده تقویت شده باشد، نقش دارد. مانند بیماری ماکولای چشم که این بیماری نیز وابسته به سن رخ می دهد.
این نوع آب مروارید اغلب در اثر ضربه، یووتیس، اسکلریت (به ویژه اسکلریت نکروزان)، تابش تومور داخل چشم، تأثیر متابولیک بیماریهای سیستمیک مانند دیستروفی میوتونیک، استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی یا برخی فنوتیازینها و آنتی کولین استرازهای موضعی (آب مروارید سمی) ایجاد میشود.
چه عواملی زمینه ایجاد این بیماری را به وجود می آورد؟
آب مروارید با یک سری علائم شایع همراه است. این علائم به شرح زیرند:
چگونه می‌توان از آب مروارید جلوگیری کرد؟
میتوانید برای محافظت از چشمها و به تأخیر انداختن آب مروارید اقداماتی را انجام دهید مانند؛
جراحی تنها راه خلاص شدن از آب مروارید است، اما ممکن است نیازی به جراحی فوری نداشته باشید.
درمان خانگی- در اوایل، ممکن است بتوانید تغییرات کوچکی برای مدیریت آب مروارید خود ایجاد کنید. شما میتوانید کارهایی مانند:
درمان آب مروارید با طب سنتی
درمان آب مروارید با رازیانه یک روش طبیعی و مرسوم است که در برخی فرهنگ‌ها به عنوان درمانی برای مشکلات چشمی‌مورد استفاده قرار می‌گیرد. رازیانه، یک گیاه دارویی است که در ایران و مناطق دیگر جهان کشت میشود و خواص ضد التهابی و ضد عفونی قوی دارد.
برای درمان آب مروارید با رازیانه میتوانید از روش زیر استفاده کنید:
برگ‌های تازه و خشک رازیانه را در آب جوش قرار داده و به مدت ۱۰-۱۵ دقیقه روی حرارت نگه دارید. مایع بدست آمده را درون یک کاسه یا ظرف مناسب ریخته تا به تدریج خنک شود.
با استفاده از یک دستمال نرم و تمیز، قطره ای از مایع خنک شده را به آرامی‌روی چشم‌‌های خود (در حالت بسته) بمالید.
این روش را میتوانید چندین بار در روز تکرار کنید، بهترین زمان برای انجام این کار صبح و شب قبل از خواب است همچنین در هر بار از مایع تازه رازیانه استفاده کنید.
تاکید میشود قبل از استفاده از هر روش درمانی برای مشکلات چشمی، با یک چشم پزشک مشورت کنید.
روغن زیتون یکی از مواد طبیعی است که خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، آنتی اکسیدان قوی و شفابخشی دارد. برخی از افراد باور دارند که استفاده از روغن زیتون میتواند در درمان آب مروارید موثر باشد. درمان این بیماری با استفاده از روغن زیتون در بسیاری از فرهنگ‌ها به عنوان یک راهکار طبیعی و مرسوم شناخته میشود.
دکتر خیراندیش توصیه می‌کند برای درمان آب مروارید مقداری عرق رازیانه را در آب حل کنید. نسبت عرق به آب باید ۱ به ۱۴ باشد. سپس این اسانس را در چشم بریزید.
ابتدا حجامت پشت گوش و دو هفته بعد حجامت تمپورال انجام دهید. این کار دو برابر انجام گیرد تا تمامی سموم دفع شوند.
از نظر دکتر روازاده فصد چشم برای بیمارانی که از این عارضه آب مروارید رنج می‌برند، مفید است. این روش حتی میتواند موجب تقویت بینایی نیز شود.
فصد چشم یک روش خونگیری از رگ چشم است که برای دفع سموم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به گفته دکتر ضیایی مصرف روزانه یک تا دو لیوان آب هویج زرد در عصرانه میتواند در درمان آب مروارید موثر باشد.
مصرف سیب رسیده بعد از غذا نیز میتواند بسیار مفید باشد و علائم را کاهش دهد. سومین راهکار توصیه شده توسط این حکیم استفاده از دو عدد هلیله سیاه همراه با ناهار است.
مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها بر سلامت چشم تاثیر دارند و خطر ابتلا به آب مروارید را کاهش می‌دهند. این مواد شامل ویتامین های C و E سالم و لوتئین و زآگزانتین است.
ویتامین C ( اسید اسکوربیک ) آنتی اکسیدان است که به شدت در مایع زلالی چشم متمرکز است و مستقیماً با مصرف رژیم غذایی مرتبط است. با افزایش ویتامین C در رژیم غذایی، غلظت این ویتامین در چشمها افزایش می یابد. تحقیقات نشان میدهد که دوز روزانه سیصد میلیگرم ویتامین C با کاهش خطر ابتلا به آب مروارید مرتبط است. غذاهای حاوی ویتامین C فلفل دلمه‌‌ای، میوه های خانواده مرکبات، کلم پیچ و کلم بروکلی و غیره است.
ویتامین E آنتی اکسیدان محلول در چربی است که از اسیدهای چرب موجود در چشم در برابر رادیکال‌های آزاد یا مواد شیمیایی مضر محافظت می کند. غذاها حاوی ویتامین E شامل گردو، بادام، بادام زمینی، تخمه آفتابگردان، روغن های گیاهی مثل روغن زیتون و سبزیجات دارای برگ سبز است. یک مشت تخمه آفتابگردان، ویتامین E روزانه بدن را تامین می کند.
لوتئین و زآگزانتین از آنتی اکسیدان های بسیار قوی است. آنتی اکسیدان های لوتئین و زآگزانتین در مقابل اشعه UV خورشید و نور آبی مضر نقش محافظتی برای چشمها دارند. مطالعات نشان داده است که این مواد با کاهش خطر بیماری های مزمن چشمی از جمله آب مروارید، دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن (AMD)، جداشدگی شبکیه، رتینوپاتی دیابتی و یووئیت مرتبط هستند.
سطوح پایین لوتئین و زآگزانتین در بدن با آب مروارید مرتبط است. طبق تحقیقات، مصرف شش تا بیست میلیگرم لوتئین و زآگزانتین در روز میتواند خطر ابتلا به بیماری های چشمی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. غذاها حاوی لوتئین و زآگزانتین، اسفناج، چغندر، کلم پیچ، نخود فرنگی، جعفری، پسته، زرده تخم مرغ، ذرت و انگور قرمز است.