شوره سر یکی از بیماری‌های شایع است که در سنین مختلف رخ می‌دهد. این شورهها مسری نیستند، خطر خاصی هم برای بدنتان ندارند، اما ممکن است از نظر نظافت و زیبایی، مشکلاتی را برای شما به وجود بیاورند. اگر می‌خواهید با شوره سر، عوارض آن و راه‌های درمانش آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم تا انتها این مقاله با ما همراه باشید!
شوره سر یاDandruff با اسم علمی Pityriasis simplex capillitii عارضه ریخته شدن سلولهای اسکالپ است. پوست انسان در خارجی‌ترین سطح خود، به‌خاطر داشتن کراتین، به طور مداوم درحال بازسازی سلولی است. بههمین دلیل، سلولهای لایه بیرونی آن در تماس مداوم با فضای اطراف از بین می‌روند و سلولهای جدیدی جایگزین آن می‌شوند. اگر در اسکالپ سر، این روند مرگ سلولی افزایش پیدا کند، به شکل شوره سر قابل مشاهده است.
شوره سر میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد، ازجمله:
شوره سر، به‌خاطر عوارضی که دارد، میتواند برای سلامتی‌تان بسیار مضر باشد. برخی از عوارض شوره سر عبارتاند از:
۱. جوش
اگر پوستتان نسبت به جوش آسیب‌پذیر است، شوره سر میتواند آن را بدتر کند؛ بنابراین، سعی کنید که موهایتان روی صورتتان نریزد.
۲. جوش‌های پشت
شوره سر یکی از شایع‌ترین علت ایجاد جوش‌هایی است که روی بازوها و پشتمان مشاهده میکنیم.
۳. ریزش مو
خارش مداوم پوست در اثر وجود شوره سر، باعث ریزش مو میشود.
۵. پسوریازیس
شوره سر میتواند باعث ایجاد پسوریازیس شود. پسوریازیس، نوعی بیماری پوستی است که باعث پوستهپوسته شدن و ایجاد لکه‌های ضخیم قرمزرنگ روی پوست سر، پشت گوش و کمر شما میشود.
شوره سر به دو شکل شوره سر خشک و شوره سر چرب بروز پیدا میکند که تعریف و مشخصات هر کدام از آن‌ها را در زیر خواهیم دید:
شوره‌های خشک، لایه‌هایی از پوست سر هستند که سفید، مسطح و قابلدیدن هستند. این لایه‌ها به‌راحتی از پوست سر جدا می‌شوند.
کسانی که به شوره‌های خشک مبتلا هستند، معمولاً مو‌های خشکی دارند و شوره خشک در بیشتر موارد، باعث خارش آزاردهنده‌ای می‌شوند که این خاراندن، روند افزایش و تکثیر را تند‌تر میکند و باعث افزایش شوره سر میشود.
در شوره‌های چرب، ذرات کوچک‌تر، گردتر و کمی زردرنگ هستند. این ذرات، به‌صورت ذرات چربی به پوست سر می‌چسبند و جداکردن آن‌ها مثل شوره‌های خشک، کار سادهای نیست و باعث ایجاد زخم روی پوست میشود.
با خاراندن پوست سر، اگر شورهها از نوع چرب باشند، فرد دچار ریزش شدید مو میشود و به همین دلیل بهتر است از خاراندن سر در این شرایط، اکیداً خودداری کنید.
بیشتر وقتها میتوانید شوره سر را در منزل و با مواد سادهای که در اختیار دارید، درمان کنید. نمونههایی از درمانهای خانگی شوره سر عبارتاند از:
۱. درمان شوره سر با ماست
ماست یکی از مواردی است که برای ازبین‌بردن شوره سر عالی است. تنها کافی است چند قاشق ماست ساده و تازه را کمی هم بزنید و روی پوست سرتان بمالید. اجازه دهید ۲۰ دقیقه روی پوستتان بماند و بعد آن را بشویید.
۲. درمان شوره سر با سرکه
سرکه هم یکی از بهترین مواد برای درمان شوره سر است. مقدار کمی سرکه سفید یا سیب را با آب به‌خوبی مخلوط کنید. بعد از اینکه موها را با شامپو شستشو دادید، مقدار کمی از این مخلوط را در کف دستتان بریزید. بر روی پوست سرتان بمالید و اجازه دهید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند. بعد موها را کاملاً با آب شستشو دهید و این روش را یک هفته یا در صورت لزوم، دو هفته تکرار کنید.
۳. درمان شوره سر با نارگیل
کمی روغن نارگیل را برروی حرارت غیرمستقیم اجاق و به روش بن‌ماری، گرم کنید و با آن پوست سر خود را به‌آرامی ماساژ دهید. اجازه دهید روغن نارگیل یک شب روی موهایتان بماند و صبح روز بعد، آن را با شامپو شستشو دهید.
۴. درمان شوره سر با روغن درخت چای
روغن درخت چای هم یکی از مواد ضدالتهابی است که برای عارضه‌های پوست و مو میتواند بسیار مفید باشد. کمی روغن درخت چای را در کف دستتان بریزید و با آن پوست سرتان را به‌آرامی ماساژ دهید. بگذارید یک شب روی پوستتان بماند و صبح آن را آبکشی کنید.
۵. درمان شوره سر با لیمو
لیمو هم یکی دیگر از مواد خوب برای درمان شوره سر است. ابتدا موهایتان را با شامپو شستشو دهید. بعد، کمی آبلیمو را روی پوستتان بریزید و آن را ماساژ دهید. به‌خاطر خاصیت اسیدی که آبلیمو دارد، نگذارید بیشتر از ۱ تا ۲ دقیقه روی پوستتان بماند و سریع کار آبکشی را انجام دهید.
۶. درمان شوره سر با تخم‌مرغ
۲ عدد تخم‌مرغ را بشکنید و زرده‌ها و سفیده‌ها را با هم مخلوط کنید. این مخلوط را روی پوست سرتان بمالید و بگذارید یک ساعت روی موهایتان بماند. بعد از یک ساعت، موها را کاملاً بشویید و خشک کنید.
۷. درمان شوره سر با اسپند
اسپند یکی از گیاهان معروف ایرانی است که دود غلیظ آن برای ضدعفونی هوا، دور کردن حشرات و خوشبو کردن فضا استفاده میشود. اسپند همینطور دارای خواص درمانی بسیار زیادی است که یکی از آن‌ها، درمان شوره سر است.
یک قاشق اسپند خشک را آسیاب کنید و با یک لیوان آبجوش مخلوط کنید و بگذارید ۱۵ دقیقه دم بکشد. بعد از اینکه کمی سرد شد، آن را به ریشه موها بمالید. موها را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید و اجازه دهید ۴۵ دقیقه در همان حال بماند. سپس، موها را با آبگرم آبکشی کنید.
همانطور که گفته شد، علت اصلی شوره سر، لایه لایه شدن پوست قدیمی سر و جایگزین شدن لایه‌های جدید است. هر ماه، معمولاً پوست سر مراحل رشد خود را طی میکند، بیرون ریخته شده و لایه‌های جدید جایگزین آن میشود. گاهی این روش، بهشکل غیرطبیعی سرعت می‌گیرد. به عنوان مثال، در فصل پاییز و با تغییرات آب‌وهوایی فصل، سلولهای مرده، بیشتر چربی ترشح می‌کنند و شوره سر در این فصل و فصل زمستان بیشتر از مواقع دیگر سال میشود.
برای جلوگیری از شوره سر در فصل پاییز:
بهترین درمان، پیشگیری است و قبل از ابتلا به هر بیماری یا عارضه‌ای، بهتر است از وقوع آن جلوگیری کنیم. شوره سر، عارضه خطرناکی نیست اما درمان آن میتواند دشوار و زمان‌بر باشد، به همین دلیل، پیشگیری از شوره سر میتواند موضوع مهمی باشد. در زیر، چند روش برای پیشگیری از شوره سر آمده است:
۱. پیشگیری از کم آبی بدن
میزان نوشیدن میتواند بر مشکل شوره سر شما تأثیرگذار باشد. اگر آب موردنیاز بدنتان، تأمین باشد، احتمال اینکه دچار شوره سر شوید، کاهش پیدا میکند. نوشیدن ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز را فراموش نکنید. همینطور، از میوه‌ها، سبزیجات سرشار از آب هم استفاده کنید و از نوشیدن زیاد قهوه و چای پرهیز کنید.
۲. رژیم غذایی‌تان را اصلاح کنید
به‌منظور پیشگیری از شوره سر، در رژیم غذایی‌تان، مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳، روی و ویتامین B6 را جا بدهید. از جمله این مواد می‌توان به جوانه گندم، سبوس، گردو، جگر، فلفل، ماهی، سیب‌زمینی، بادام‌هندی، تخم‌مرغ، زیتون و سبزی‌های خام اشاره کرد.
به‌خاطر داشته باشید که حتماً از مصرف غذاهای بسیار تند یا شیرین و بسیار چرب پرهیز کنید.
۳. در معرض نور خورشید قرار بگیرید
نور خورشید باعث بهبود تولید ویتامین D3 میشود و تولید چربی‌های سالم روی پوست را تحریک میکند. برای پیشگیری از شوره سر، چند دقیقه ایی از روز، زمانی که نور خورشید خیلی شدید نیست، مثل اوایل صبح یا اواخر بعدازظهر در معرض نور خورشید قرار بگیرید.
۴. استرستان را کنترل کنید
استرس، یکی دیگر از دلایل بروز شوره سر است. استرس و اضطراب میتواند تعادل شیمیایی را در بدن انسان تغییر دهد و باعث ترشح بیش از حد چربی روی پوست و در نتیجه، افزایش میزان شوره سر شود.
برای مدیریت استرستان، مدیتیشن انجام دهید یا از روش‌هایی که به آرامش ذهن و بدنتان کمک میکند، استفاده کنید تا بتوانید استرستان را کنترل کنید.
۵. از شانه یا برس‌های مرغوب استفاده کنید
شانه نکردن روزانه موها نیز یکی از دلایل ایجاد شوره سر است. شانه‌زدن یا برس کشیدن مداوم و صحیح موها باعث از بین بردن پوسته‌های خشک روی پوست سر میشود و همینطور، جریان خون را به سمت پوست سر هدایت می‌کنند که باعث تقویت موهایتان میشود.
نکات مهم درمورد شانه یا برس: